वृद्धांमध्ये अशक्तपणा कधीकधी वजन कमी होणे, ज्यामध्ये वयाबरोबर स्नायूंचे प्रमाण कमी होणे समाविष्ट आहे, असे मानले जाते, परंतु नवीन संशोधनातून असे दिसून आले आहे की वजन वाढणे देखील या स्थितीत भूमिका बजावू शकते.
बीएमजे ओपन जर्नलमध्ये २३ जानेवारी रोजी प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासात, नॉर्वेच्या संशोधकांना असे आढळून आले की मध्यम वयात (बॉडी मास इंडेक्स (बीएमआय) किंवा कंबरेचा घेर यानुसार मोजले जाणारे) जास्त वजन असलेल्या लोकांना २१ वर्षांनंतर प्रथमतःच कमजोरी किंवा कमजोरपणाचा धोका जास्त असतो.
"नाजूकपणा हा यशस्वी वृद्धत्व आणि स्वतःच्या अटींवर वृद्धत्व येण्यासाठी एक शक्तिशाली अडथळा आहे," असे बफेलो विद्यापीठातील शरीरविज्ञानशास्त्रज्ञ आणि सहाय्यक प्राध्यापक निखिल सच्चिदानंद, पीएच.डी. म्हणाले, जे नवीन अभ्यासात सहभागी नव्हते.
ते म्हणाले की, कमकुवत वृद्धांना पडणे आणि दुखापत होणे, रुग्णालयात दाखल होणे आणि गुंतागुंत होण्याचा धोका जास्त असतो.
याव्यतिरिक्त, ते म्हणतात की, कमकुवत वृद्धांना बिघाड होण्याची शक्यता जास्त असते ज्यामुळे त्यांचे स्वातंत्र्य कमी होते आणि त्यांना दीर्घकालीन काळजी सुविधेत ठेवण्याची आवश्यकता असते.
नवीन अभ्यासाचे निकाल मागील दीर्घकालीन अभ्यासांशी सुसंगत आहेत ज्यात मध्यमवयीन लठ्ठपणा आणि नंतरच्या आयुष्यात पूर्व-थकवा यांच्यात संबंध आढळला आहे.
अभ्यासाच्या काळात सहभागींच्या जीवनशैली, आहार, सवयी आणि मैत्रीतील बदलांचाही संशोधकांनी मागोवा घेतला नाही ज्यामुळे त्यांच्या कमजोरीच्या जोखमीवर परिणाम होऊ शकतो.
परंतु लेखक लिहितात की अभ्यासाचे निकाल "वृद्धापकाळात कमकुवतपणाचा धोका कमी करण्यासाठी प्रौढावस्थेत इष्टतम BMI आणि [कंबरचा घेर] नियमितपणे मूल्यांकन करणे आणि राखणे हे महत्त्वाचे आहे" यावर प्रकाश टाकतात.
हा अभ्यास १९९४ ते २०१५ दरम्यान नॉर्वेच्या ट्रॉम्सो येथील ४५ वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या ४,५०० हून अधिक रहिवाशांच्या सर्वेक्षण डेटावर आधारित आहे.
प्रत्येक सर्वेक्षणासाठी, सहभागींची उंची आणि वजन मोजण्यात आले. याचा वापर BMI मोजण्यासाठी केला जातो, जो आरोग्य समस्या निर्माण करू शकणाऱ्या वजन श्रेणींसाठी एक स्क्रीनिंग साधन आहे. जास्त BMI नेहमीच शरीरातील चरबीची पातळी जास्त असल्याचे दर्शवत नाही.
काही सर्वेक्षणांमध्ये सहभागींच्या कंबरेचा घेर देखील मोजण्यात आला, ज्याचा वापर पोटातील चरबीचा अंदाज घेण्यासाठी केला गेला.
याव्यतिरिक्त, संशोधकांनी खालील निकषांवर आधारित कमकुवतपणाची व्याख्या केली: अनावधानाने वजन कमी होणे, शरीराचे वजन कमी होणे, कमकुवत पकड, चालण्याची गती मंदावणे आणि शारीरिक हालचालींचे कमी प्रमाण.
नाजूकपणा हे यापैकी किमान तीन निकषांच्या उपस्थितीने दर्शविले जाते, तर नाजूकपणामध्ये एक किंवा दोन असतात.
शेवटच्या फॉलो-अप भेटीत फक्त १% सहभागी कमकुवत असल्याने, संशोधकांनी या लोकांना पूर्वी कमकुवत असलेल्या २८% लोकांसह गटबद्ध केले.
विश्लेषणात असे आढळून आले की मध्यम वयात लठ्ठ असलेल्या लोकांना (ज्याचा बीएमआय जास्त आहे) सामान्य बीएमआय असलेल्या लोकांच्या तुलनेत २१ व्या वर्षी कमजोरी होण्याची शक्यता जवळजवळ २.५ पट जास्त होती.
याव्यतिरिक्त, ज्या लोकांचा कंबरेचा घेर मध्यम किंवा जास्त होता त्यांना मागील तपासणीत सामान्य कंबरेचा घेर असलेल्या लोकांच्या तुलनेत प्रीफ्रास्टाइलिझम/कमकुवतपणा असण्याची शक्यता दुप्पट होती.
संशोधकांना असेही आढळून आले की जर या काळात लोकांचे वजन वाढले किंवा त्यांच्या कंबरेचा घेर वाढला तर अभ्यास कालावधीच्या अखेरीस ते कमकुवत होण्याची शक्यता जास्त असते.
सच्चिदानंद म्हणाले की, या अभ्यासातून अतिरिक्त पुरावे मिळतात की लवकर निरोगी जीवनशैली निवडल्याने वृद्धत्व यशस्वी होण्यास हातभार लागू शकतो.
"या अभ्यासातून आपल्याला आठवण करून दिली पाहिजे की प्रौढत्वाच्या सुरुवातीपासून वाढत्या लठ्ठपणाचे नकारात्मक परिणाम गंभीर असतात," ते म्हणाले, "आणि वृद्ध प्रौढांच्या एकूण आरोग्यावर, कार्यक्षमता आणि जीवनाच्या गुणवत्तेवर लक्षणीय परिणाम करतील."
कॅलिफोर्नियातील सांता मोनिका येथील प्रोव्हिडन्स सेंट जॉन्स मेडिकल सेंटरमधील फॅमिली मेडिसिन फिजिशियन डॉ. डेव्हिड कटलर म्हणाले की, अभ्यासातील एक कमतरता म्हणजे संशोधकांनी कमकुवतपणाच्या शारीरिक पैलूंवर लक्ष केंद्रित केले.
उलटपक्षी, "बहुतेक लोक शारीरिक आणि संज्ञानात्मक कार्यांमध्ये बिघाड म्हणून कमकुवतपणा समजतील," असे ते म्हणाले.
या अभ्यासात संशोधकांनी वापरलेले शारीरिक निकष इतर अभ्यासांमध्ये लागू केले गेले असले तरी, काही संशोधकांनी कमकुवतपणाचे इतर पैलू, जसे की संज्ञानात्मक, सामाजिक आणि मानसिक पैलू स्पष्ट करण्याचा प्रयत्न केला आहे.
याव्यतिरिक्त, नवीन अभ्यासातील सहभागींनी थकवा, शारीरिक निष्क्रियता आणि अनपेक्षित वजन कमी होणे यासारखे कमकुवतपणाचे काही संकेतक नोंदवले, याचा अर्थ ते तितके अचूक नसतील, असे कटलर म्हणाले.
कटलरने नोंदवलेली आणखी एक मर्यादा म्हणजे काही लोक शेवटच्या फॉलो-अप भेटीपूर्वी अभ्यास सोडून दिले. संशोधकांना असे आढळून आले की हे लोक वृद्ध, अधिक लठ्ठ आणि अशक्तपणासाठी इतर जोखीम घटक होते.
तथापि, अभ्यासाच्या सुरुवातीला संशोधकांनी ६० वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांना वगळले तेव्हा निकाल समान होते.
पूर्वीच्या अभ्यासात कमी वजनाच्या महिलांमध्ये कमकुवतपणाचा धोका वाढल्याचे आढळून आले असले तरी, नवीन अभ्यासात संशोधकांना या दुव्याची चाचणी करण्यासाठी कमी वजनाच्या लोकांचा समावेश करण्यात आला आहे.
अभ्यासाचे निरीक्षणात्मक स्वरूप असूनही, संशोधक त्यांच्या निष्कर्षांसाठी अनेक संभाव्य जैविक यंत्रणा देतात.
शरीरातील चरबी वाढल्याने शरीरात जळजळ होऊ शकते, जी अशक्तपणाशी देखील संबंधित आहे. त्यांनी लिहिले की स्नायू तंतूंमध्ये चरबी जमा झाल्यामुळे स्नायूंची ताकद कमी होऊ शकते.
कॅलिफोर्नियातील फाउंटन व्हॅली येथील ऑरेंज कोस्ट मेडिकल सेंटरमधील मेमोरियलकेअर बॅरिएट्रिक सर्जरी सेंटरचे बॅरिएट्रिक सर्जन आणि वैद्यकीय संचालक डॉ. मीर अली म्हणतात की लठ्ठपणा आयुष्याच्या उत्तरार्धात इतर मार्गांनी कार्य करण्यावर परिणाम करतो.
"माझ्या लठ्ठ रुग्णांना सांधे आणि पाठीच्या समस्या जास्त असतात," तो म्हणतो. "यामुळे त्यांच्या गतिशीलतेवर आणि वयानुसार चांगले जीवन जगण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होतो."
जरी अशक्तपणा हा वृद्धत्वाशी कसा तरी जोडलेला असला तरी, सच्चिदानंद म्हणाले की हे लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे की प्रत्येक वृद्ध व्यक्ती कमकुवत होत नाही.
याव्यतिरिक्त, "जरी कमकुवतपणाची अंतर्निहित यंत्रणा खूप जटिल आणि बहुआयामी असली तरी, कमकुवतपणाला कारणीभूत असलेल्या अनेक घटकांवर आपले काही नियंत्रण आहे," असे ते म्हणाले.
नियमित शारीरिक हालचाली, निरोगी खाणे, झोपेची योग्य स्वच्छता आणि ताणतणाव व्यवस्थापन यासारख्या जीवनशैलीच्या निवडी प्रौढावस्थेत वजन वाढण्यावर परिणाम करतात, असे ते म्हणतात.
"लठ्ठपणा वाढण्यास अनेक घटक कारणीभूत आहेत," असे ते म्हणाले, ज्यात अनुवंशशास्त्र, हार्मोन्स, दर्जेदार अन्नाची उपलब्धता आणि व्यक्तीचे शिक्षण, उत्पन्न आणि व्यवसाय यांचा समावेश आहे.
कटलर यांना अभ्यासाच्या मर्यादांबद्दल काही चिंता होत्या, परंतु त्यांनी सांगितले की अभ्यास असे सुचवतो की डॉक्टर, रुग्ण आणि जनतेला कमकुवतपणाची जाणीव असली पाहिजे.
"खरं तर, आपल्याला आजारपणाला कसे तोंड द्यावे हे माहित नाही. ते कसे रोखायचे हे आपल्याला माहित नाही. पण आपल्याला त्याबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे," तो म्हणाला.
सच्चिदानंद म्हणाले की, वृद्ध लोकसंख्येच्या बाबतीत असुरक्षिततेबद्दल जागरूकता वाढवणे विशेषतः महत्वाचे आहे.
"जसा आपला जागतिक समाज वेगाने वृद्ध होत चालला आहे आणि आपले सरासरी आयुर्मान वाढत आहे, तसतसे आपल्याला दुर्बलतेच्या अंतर्निहित यंत्रणा चांगल्या प्रकारे समजून घेण्याची आणि दुर्बलता सिंड्रोम रोखण्यासाठी आणि त्यावर उपचार करण्यासाठी प्रभावी आणि व्यवस्थापित धोरणे विकसित करण्याची आवश्यकता आहे," असे ते म्हणाले.
आमचे तज्ञ सतत आरोग्य आणि निरोगीपणाचे निरीक्षण करत असतात आणि नवीन माहिती उपलब्ध होताच आमचे लेख अपडेट करतात.
रजोनिवृत्ती दरम्यान इस्ट्रोजेनची पातळी कमी झाल्यामुळे वजन कसे वाढते आणि ते कसे रोखायचे ते जाणून घ्या.
जर तुमच्या डॉक्टरांनी अँटीडिप्रेसेंट्स लिहून दिले असतील, तर या औषधांचे तुमच्या मानसिक आरोग्यासाठी अनेक फायदे आहेत. पण त्यामुळे तुम्हाला काळजी करण्यापासून रोखता येत नाही...
झोपेचा अभाव तुमच्या आरोग्यावर, ज्यामध्ये तुमचे वजन देखील समाविष्ट आहे, नकारात्मक परिणाम करू शकतो. झोपेच्या सवयी वजन कमी करण्याच्या आणि झोपण्याच्या तुमच्या क्षमतेवर कसा परिणाम करू शकतात ते जाणून घ्या...
जवस त्याच्या अद्वितीय पौष्टिक गुणधर्मांमुळे वजन कमी करण्यासाठी फायदेशीर आहे. जरी त्यांचे खरे फायदे असले तरी ते जादूचे नाहीत...
ओझेम्पिक लोकांना वजन कमी करण्यास मदत करण्याच्या क्षमतेसाठी ओळखले जाते. तथापि, लोकांमध्ये चेहऱ्याचे वजन कमी होणे खूप सामान्य आहे, ज्यामुळे…
लॅपरोस्कोपिक गॅस्ट्रिक बँडिंगमुळे तुम्ही किती अन्न खाऊ शकता यावर मर्यादा येतात. एलएपी शस्त्रक्रिया ही सर्वात कमी आक्रमक बॅरिएट्रिक प्रक्रियांपैकी एक आहे.
संशोधकांचा असा दावा आहे की बॅरिएट्रिक शस्त्रक्रियेमुळे कर्करोग आणि मधुमेहासह सर्व कारणांमुळे होणारे मृत्युदर कमी होतात.
२००८ मध्ये लाँच झाल्यापासून, नूम डाएट (नूम) हे लवकरच सर्वात लोकप्रिय डाएटपैकी एक बनले आहे. नूम वापरून पाहण्यासारखे आहे का ते पाहूया...
वजन कमी करणारे अॅप्स कॅलरी सेवन आणि व्यायाम यासारख्या जीवनशैलीच्या सवयींचा मागोवा घेण्यास मदत करू शकतात. हे सर्वोत्तम वजन कमी करणारे अॅप आहे.