दोहा, कतार. अलिकडच्या विश्वचषक विजेत्यांचा शाप फ्रान्ससाठी खास बनवलेला दिसतो.
देशाचा राष्ट्रीय संघ आश्चर्यकारकपणे प्रतिभावान आहे, परंतु त्यांना संस्मरणीय यशाइतकेच महाकाव्य सोप ऑपेरा अपयशही मिळाले आहेत. लेस ब्ल्यूस नेहमीच आख्यायिका आणि बदनामी यांच्यातील बारीक रेषा शोधण्याचा प्रयत्न करत असल्याचे दिसून आले. हा एक असा कार्यक्रम आहे जो त्याच्या जबरदस्त प्रतिभा पाइपलाइनचा जास्तीत जास्त फायदा घेण्यासाठी लॉकर रूम केमिस्ट्रीचा वापर करून नशिबाला मोहात पाडतो. फ्रान्सला वाईट मनाच्या अतिरिक्त स्रोताची आवश्यकता नाही.
१९९८ मध्ये रोझ बाउल ट्रॉफी (फ्रान्सला हरवून) ब्राझील अंतिम फेरीत परतल्यानंतर चार वर्षांनी, विद्यमान विश्वचषक विजेत्यांना त्यांची पात्रता अप्रासंगिक वाटली. '९८ (फ्रान्स), २००६ (इटली), '१० (स्पेन) आणि '१४ (जर्मनी) चे विजेते त्यानंतरच्या गट टप्प्यात बाहेर पडले. २००६ मध्ये फक्त ब्राझिलियन संघ प्लेऑफमध्ये पोहोचला. गेल्या तीन जागतिक अजिंक्यपद स्पर्धांमध्ये - १०, १४ आणि १८ - मागील विजेते पहिल्या फेरीत एकूण २-५-२ असे होते.
या हिवाळी विश्वचषकात धावण्याच्या (किंवा अडखळण्याच्या) बहुतेक कारणांमुळे, २०१८ चे विजेतेपद सहज जिंकणाऱ्या फ्रान्ससाठी शाप खरा ठरला असावा. असंतुलित खेळ, दुखापतींचा अतिरेक, अंतर्गत भांडणे आणि घोटाळे जवळजवळ सतत होते आणि लेस ब्लूजने सहापैकी फक्त एक विजय मिळवत कतारला लंगडत सोडले. जेव्हा स्टार मिडफिल्डर पॉल पोग्बा यांच्यावर औषधी माणसाशी सल्लामसलत केल्याचा आरोप (आणि नंतर कबूल केले) झाला तेव्हा फ्रान्सचे भवितव्य निश्चित झाले असे वाटले.
दोन सामन्यांनंतर फ्रान्सने विश्वचषकाच्या बाद फेरीत प्रवेश करताना एमबाप्पेने दोन गोल केले.
पण आतापर्यंत, कतारमध्ये कन्व्हेयर बेल्टसाठी शाप देणे योग्य नाही. पॅरिस सेंट-जर्मेनचा फॉरवर्ड कायलियन एमबाप्पे, २३, यात जादूचे काहीही नाही. शनिवारी रात्री, दोहाच्या मध्यभागी असलेल्या ९४७ स्टेडियमवर - म्हणजेच कंटेनर अरेना - फ्रान्सने अंतिम फेरीत डेन्मार्कला २-१ ने हरवून अंतिम धावसंख्या गाठली.
फ्रान्सने सामन्यावर वर्चस्व गाजवले आणि एमबाप्पे त्याच्या सर्वोत्तम कामगिरीवर होते. प्रशिक्षक डिडिएर डेसचॅम्प्स यांनी स्ट्रायकरला "लोकोमोटिव्ह" म्हटले. एमबाप्पेने दोन गोल केले आहेत: दोन विश्वचषक सामन्यांमध्ये तीन आणि त्याच्या शेवटच्या १२ सामन्यांमध्ये १४. त्याच्या कारकिर्दीतील सात विश्वचषक गोलमुळे पेले २४ वर्षांखालील पुरुषांनी केलेल्या सर्वाधिक गोलमध्ये बरोबरी साधली आणि फ्रान्ससाठी त्याच्या ३१ गोलमुळे तो '९८ चा हिरो झिनेदिन झिदानच्या बरोबरीचा झाला. तो तीन वेळा वर्षाचा सर्वोत्तम फुटबॉलपटू होता.
"मी काय म्हणू शकतो? तो एक उत्कृष्ट खेळाडू आहे. तो विक्रम प्रस्थापित करतो. त्याच्याकडे निर्णायक असण्याची, गर्दीतून वेगळे दिसण्याची, खेळ बदलण्याची क्षमता आहे. मला माहित आहे की प्रतिस्पर्ध्यांना कायलियनविरुद्ध त्यांच्या रचनेचा पुनर्विचार करावा लागेल. त्यांच्या रचनेचा पुनर्विचार करा. त्यांच्या रचनेचा विचार करा," असे डेसचॅम्प्स शनिवारी रात्री म्हणाले.
या अनोख्या फ्रेंच संघाप्रमाणे, एमबाप्पेही अढळ दिसत होता. विश्वचषकासाठी त्याची तयारी पीएसजीमधील त्याच्या आनंदाबद्दलच्या गप्पा, तो निघून जाऊ इच्छित असल्याच्या अफवा आणि सुपरस्टारपदाच्या त्याच्या अपरिहार्य उदयाला कमकुवत करणारा स्वार्थ याने भरलेली होती. या प्रश्नांची उत्तरे आतापर्यंत स्पष्ट आहेत: डेशॅम्प्स म्हणाले की एमबाप्पे लक्ष केंद्रीत झाले आहेत आणि त्याच्या दुसऱ्या विश्वचषकाचा नेता बनले आहेत.
"माझ्यासाठी, नेतृत्वाचे तीन प्रकार आहेत: एक शारीरिक नेता, एक तांत्रिक नेता आणि कदाचित एक आध्यात्मिक नेता जो त्याचे विचार चांगल्या प्रकारे मांडतो. मला वाटत नाही की नेतृत्वाचा फक्त एकच चेहरा असतो," डेसचॅम्प्स म्हणाले. त्याने खेळाडू म्हणून ९८ व्या वर्षी आणि प्रशिक्षक म्हणून १८ व्या वर्षी विश्वचषक जिंकला. "किलियन फार बोलका नाही, परंतु तो मैदानावर एका इंजिनसारखा आहे. तो असा आहे जो चाहत्यांना उत्साहित करतो आणि फ्रान्ससाठी सर्वकाही देऊ इच्छितो."
बुधवारी ट्युनिशियाविरुद्धच्या गट क च्या शेवटच्या सामन्यात काही खेळाडूंची जागा घेता येईल असे डिडिएर डेसचॅम्प्स यांनी संकेत दिले. कार्थेज ईगल्स (०-१-१) विरुद्ध पराभूत न झाल्यास फ्रान्स (२-०-०) प्रथम स्थानावर राहील आणि ऑस्ट्रेलिया (१-१-०) ने डेन्मार्क (०-१-१) ला गोलने हरवले. महत्त्वपूर्ण बदल होत आहेत. जर एमबाप्पे विश्रांती घेत असेल तर त्याचा त्याच्या गोल्डन बूटच्या संधींवर परिणाम होऊ शकतो. परंतु त्याचा फ्रान्सला नक्कीच त्रास होणार नाही. अलिकडच्या आठवड्यात अनेक मोठ्या नावाच्या खेळाडूंना दुखापत झाली असली तरी लेस ब्ल्यूस पुन्हा सुरुवात करण्यासाठी थांबला नाही.
पोग्बाला औषधाच्या माणसाकडून त्याचे पैसे परत मिळवावे लागतील. गुडघ्याच्या दुखापतीमुळे तो विश्वचषक गमावला. चार वर्षांपूर्वी रशियातील त्या मोहिमेतील त्याचा मिडफील्ड पार्टनर, अदम्य आणि प्रतिष्ठित एन'गोलो कांते यालाही बाहेर ठेवण्यात आले. डिफेन्समन प्रेस्नेल किम्पेम्बे, फॉरवर्ड क्रिस्टोफर एनकुंकू आणि गोलकीपर माइक मेनियन यांनाही वगळण्यात आले. नंतर परिस्थिती आणखी बिकट झाली. १९ नोव्हेंबर २०२२ रोजी, बॅलन डी'ओर विजेता करीम बेंझेमा हिपच्या दुखापतीमुळे खेळातून माघार घेत होता आणि डिफेंडर लुकास हर्नांडेझने ऑस्ट्रेलियाविरुद्ध त्याचा क्रूसीएट लिगामेंट फाडला होता.
जर ते शाप वाटत नसेल, तर हे विचारात घ्या: गेल्या उन्हाळ्यात फ्रान्सने उशिरा आघाडी घेतली आणि युरो १६ सामन्यात स्वित्झर्लंडकडून पराभव पत्करला. आंतरराष्ट्रीय फुटबॉलमधून निवृत्ती घेण्याचा विचार करा. मिडफिल्डर अॅड्रियन रॅबिओटची आई आणि एजंट, व्हेरॉनिक रॅबिओट, कॅमेऱ्यासमोर एमबाप्पे आणि पोग्बा कुटुंबांशी वाद घालताना दिसली. हे जुन्या पद्धतीचे स्व-विनाशकारी फ्रान्स आहे.
पोग्बा आणि त्याच्या भावाला ब्लॅकमेल करण्याचा विचित्र विनोद प्रसिद्धीच्या झोतात आला आणि सुरुवातीला अशी अफवा पसरली की त्याने एमबाप्पेवर जादू करण्यासाठी एका औषधी माणसाला कामावर ठेवले होते. फ्रेंच फुटबॉल फेडरेशन एमबाप्पेसह अनेक खेळाडूंशी प्रतिमा हक्क आणि प्रायोजकत्वात अनिवार्य सहभागावरून वाद घालत आहे. हे सोपे आहे. युरोपियन कपनंतरच्या उपचारांबद्दल एफएफएफ अध्यक्ष नोएल ले ग्रे यांच्या स्पष्ट उदासीनतेमुळे एमबाप्पे यांच्याकडे पद सोडण्याशिवाय पर्याय उरला नाही, आता लैंगिक छळ आणि गुंडगिरीच्या चौकशीवर लक्ष केंद्रित करणारी एक आंतरसरकारी एजन्सी आहे.
या दलदलीमुळे फ्रान्सची हालचाल मंदावल्याचे दिसून आले. विश्वचषकापूर्वीच्या अपयशांमध्ये डेन्मार्ककडून युईएफए नेशन्स लीगमध्ये झालेल्या दोन पराभवांचा समावेश होता. गेल्या मंगळवारी ऑस्ट्रेलियाने फ्रान्सच्या पहिल्या सामन्यात नवव्या मिनिटाला आघाडी घेतल्याने अनेक महिन्यांपासून असलेला शाप खरा ठरला.
"आम्ही शापांबद्दल बोललो," तो म्हणाला. "मला काही फरक पडत नाही. माझ्या संघाचा विचार केला तर मी कधीही काळजी करत नाही... आकडेवारी विसंगत आहे.
ग्रिझमनने मैदानाच्या दोन्ही टोकांवर उत्कृष्ट कामगिरी केली आणि त्याचे बचावात्मक काम फ्रान्सच्या यशात मोठा वाटा होता.
फ्रान्सने परत लढत दिली आणि ऑस्ट्रेलियाला ४-१ ने हरवले आणि ९७४ धावांची शिट्टी वाजली तेव्हाही ते पूर्ण ताकदीवर होते. एमबाप्पे आणि ओसमने डेम्बेले यांनी गोलवर किंवा खोलवरून आक्रमण करून विध्वंसक धोके निर्माण केले, तर मध्यवर्ती त्रिकूट रॅबिओट, ऑरेलियन चुआमेनी आणि अँटोइन ग्रिझमन परिस्थितीवर पूर्णपणे नियंत्रण ठेवत होते. ग्रिझमनचा खेळ विशेष लक्ष देण्यास पात्र आहे. बार्सिलोनाला त्याची विचित्र हालचाल, कॅम्प नोऊमधील त्याची निराशाजनक कामगिरी आणि अ‍ॅटलेटिको माद्रिदला त्याची लज्जास्पद कर्जाची हालचाल यामुळे फ्रान्समधील त्याचे महत्त्व किंवा प्रभाव कमी झाला नाही. डेन्मार्कविरुद्ध तो दोन्ही बाजूंनी उत्कृष्ट होता आणि लेस ब्ल्यूसने डेनला रॅग्ड सोडले तेव्हा त्याने चतुराईने नियंत्रण मिळवले.
पहिल्या सत्रात अनेक संधी गमावल्यानंतर, शाप सुरू झाला का? - फ्रान्सने अखेर ६१ व्या मिनिटाला यश मिळवले. एमबाप्पे आणि लेफ्ट-बॅक थियो हर्नांडेझने डेन्मार्कच्या उजव्या बचावफळीला भेदून गोल केला आणि त्यानंतर एमबाप्पेने फ्रान्सला आघाडी मिळवून दिली.
अँड्रियास क्रिस्टेनसेनच्या कॉर्नरनंतर काही मिनिटांनी फ्रान्सने बरोबरी साधली, पण चॅम्पियनची लवचिकता खरी होती. ८६ व्या मिनिटाला, ग्रिझमनने डावीकडून एमबाप्पेला पास दिला आणि जागतिक विजेत्याचा शाप संपला. एमबाप्पेच्या पुरस्कारांच्या वाढत्या यादीत त्याचा पराभव जोडा.
"विश्वचषकात फ्रान्ससाठी खेळणे हे त्याचे ध्येय आहे आणि फ्रान्सला कायलियनची गरज आहे," असे डेसचॅम्प्स म्हणाले. "एक उत्तम खेळाडू, पण एक उत्तम खेळाडू हा एका उत्तम संघाचा भाग असतो - एक उत्तम संघ."